Ustalenie ojcostwa nie raz budzi wiele emocji. Nic dziwnego, może wiązać się z niepewnością, stresem, a niekiedy też z nadzieją na uregulowanie spraw, które przez długi czas były w zawieszeniu. Chcesz wiedzieć, jak wygląda procedura sądowa ustalenia ojcostwa i jakie skutki prawne się z nią wiążą? Jesteś w dobrym miejscu.
Ustalenie ojcostwa. Co to właściwie znaczy?
Ustalenie ojcostwa to nic innego jak formalne potwierdzenie, kto jest biologicznym ojcem dziecka. Dla niektórych to sprawa oczywista, dla innych konieczność sięgnięcia po dowody i uruchomienia postępowania sądowego.
Jeśli ojciec dziecka nie uzna go dobrowolnie (na przykład składając oświadczenie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego), pozostaje droga sądowa. To właśnie ona często bywa wybierana przez matki, które chcą uregulować sytuację prawną swojego dziecka, a czasem również przez samych mężczyzn, którzy chcą rozwiać wątpliwości co do swojego ojcostwa.
Procedura ustalenia ojcostwa. Jak wygląda postępowanie w sądzie?
Procedura ustalenia ojcostwa rozpoczyna się od złożenia pozwu do sądu rejonowego. Może to zrobić matka dziecka, domniemany ojciec lub samo dziecko reprezentowane przez przedstawiciela ustawowego albo w pewnych przypadkach, przez prokuratora.
W pozwie należy wskazać domniemanego ojca oraz uzasadnić, dlaczego właśnie ten mężczyzna miałby być biologicznym rodzicem. Sąd następnie prowadzi postępowanie dowodowe, może powołać świadków, analizować dokumenty, ale bardzo często ogromne znaczenie ma badanie DNA. To ono najczęściej przesądza o wyniku sprawy, bo daje niemal stuprocentową pewność co do pokrewieństwa.
Jeśli wynik testu potwierdza ojcostwo, sąd wydaje wyrok, w którym stwierdza, że dany mężczyzna jest ojcem dziecka. Ten wyrok jest wiążący i ma bardzo konkretne konsekwencje prawne.
Skutki ustalenia ojcostwa. Co się zmienia po wyroku?
Ustalenie ojcostwa to nie tylko formalność. To początek nowej rzeczywistości prawnej dla ojca, dziecka i jego matki.
Po pierwsze, dziecko otrzymuje prawo do noszenia nazwiska ojca, jeśli sąd tak orzeknie. Po drugie, na ojcu spoczywa obowiązek alimentacyjny. Nawet jeśli do tej pory nie interesował się dzieckiem, od momentu ustalenia ojcostwa musi uczestniczyć w jego utrzymaniu.
Dziecko zyskuje również pełne prawa dziedziczenia po ojcu, co może mieć duże znaczenie w przyszłości. To też działa też w drugą stronę, ojciec ma prawo do kontaktu z dzieckiem, a jeśli chce, może ubiegać się o uregulowanie kontaktów, a nawet o opiekę.
Warto wiedzieć, że ustalenie ojcostwa wpływa też na sferę emocjonalną i społeczną. Niekiedy prowadzi do nawiązania lub odbudowania relacji rodzinnych, ale bywa też źródłem napięć. Dlatego niektóre sądy kierują strony do mediacji, by ułatwić im porozumienie.
Czy warto zdecydować się na ustalenie ojcostwa?
Dla niektórych ustalenie ojcostwa to konieczność, by dziecko mogło czuć się pełnoprawnym członkiem rodziny, nosić nazwisko ojca i korzystać z jego wsparcia. Dla innych to sposób na zamknięcie pewnego etapu życia, wyjaśnienie wątpliwości, uporządkowanie spraw, które przez długi czas były niejasne.
Jeśli rozważasz rozpoczęcie takiego postępowania, to warto porozmawiać z prawnikiem. Procedura ustalenia ojcostwa może wydawać się skomplikowana, ale z odpowiednim wsparciem staje się znacznie bardziej przejrzysta. A jej skutki często przynoszą ulgę i poczucie sprawiedliwości.
